Górska Odznaka Narciarska GON

Wysokogórska Odznaka Narciarska  – WON PTTK
… jest najwyższym wyróżnieniem dla osób uprawiających wędrówki na terenie Tatr, Karkonoszy i innych gór wysokich. WON przyznawana jest w trybie uchwały Komisji Turystyki Narciarskiej ZG PTTK.

Ja zaś moją Wysokogórską Odznakę Narciarską  ( 53/2019 KTN PTTK) cenię sobie za 30.000m  przewyższeń  na tatrzańskich szlakach podniebnych. Cenię za odkrywanie zimowych uroków Tatr i tych parę wycieczek które zapadły w pamięci już na zawsze. Do nich odnosić się będę wszystkie następne górskie działania. Dzięki skiturowej przygodzie w Tatrach poznałem ich zimowe piękno i majestat!

Górska Odznaka Narciarska   – GON PTTK
W 1951 niemal równocześnie z powstaniem Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, ustanowiono GON. Kontynuuje cele GO PZN a w formę przedwojennej odznaki wpisano tylko skrót organizacji PTTK. Odznaka ma 6 stopni: popularna, mała brązowa, mała srebrna, mała złota, duża srebrna i duża złota zdobywane kolejno.

Dla mnie GON mała złota (2/19 PTTK, oddz. B-B) to koniec pewnego etapu turowania. Przejście wszystkich stopni  zajęło mi 6 pełnych sezonów. Od pierwszych posuwistych kroków – oswajania nart skiturowych, do klasyków tatrzańskich wyryp (…no prawie). Beskidy i Tatry jako tako ogarnięte, swoje możliwości rozpoznane. Teraz czas na bardziej przemyślane eskapady.

             Odznaka Górska Polskiego Związku Narciarskiego – OG PZN

 Polski Związek Narciarski ustanowił w 1932 odznakę o charakterze turystycznym, tzw. Odznakę Górską PZN. Celem jej z jednej strony miało być wyróżnienie narciarzy czynnych na polu górskiej turystyki narciarskiej z drugiej strony podniesienie poziomu technicznego uprawianej turystyki, promocja terenów narciarskich w polskich górach oraz uczynienie z narciarstwa ruchu masowego. Odznaka Górska PZN była pierwszą polską ( i pierwszą w Europie) odznaką turystyczną, a więc odznaką potwierdzającą stopień kwalifikacji turystycznych jej zdobywcy. Regulamin OG PZN wprowadził w obieg języka turystycznego pojęcie przodownika, określając doświadczonego turystę, mającego prowadzić wycieczkowe grupy narciarskie w górach i służącego swym doświadczeniem innym turystom. Do końca sezonu 1936/1937 przyznano 5617 odznak.   / informacje  z netu /

„…celem jej jest jak najszersza propaganda turystyki narciarskiej, zachęta do uprawiania jej do jak najpóźniejszego wieku, propaganda polskich terenów narciarskich i podniesienie poziomu turystyki. Odznaka ma jedną kategorję i trzy stopnie: bronzowy, srebrny i złoty….Wycieczki muszą się odbywać na nartach (dozwolone jest czasowe uzasadnione odpięcie nart) i w towarzystwie przodownika, t. zn. narciarza, uprawnionego przez P. Z. N. do czuwania nad wycieczką o odznakę górską. Obowiązkiem przodownika jest nadzór nad sposobem zdobywania odznaki i opieka nad powierzonymi mu turystami; to też powinien on zwracać uwagę na sprawność techniczną turystów i starać się stopniować trudność wycieczek.”  /TOMIK III NARCIARSTWO. Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego,  Warszawa, dnia 21. XII. 1934./

Powstanie OG PZN i jej popularność  skłoniła  PTT do ustanowienia podobnej odznaki w turystyce pieszej. Powołano specjalną komisję, która przygotowała konkretny projekt regulaminu, ustalający m.in. nazwę odznaki jako Odznaka Górska PTT. Owa działalność Towarzystwa nad powołaniem do życia nowej odznaki turystycznej wzbudziła sprzeciwy ze strony PZN, organizacji konkurującej z PTT o prymat w górach, której władze, nie bez podstaw zresztą, zarzuciły PTT powielanie wzorów i stwarzanie konkurencji dla Odznaki Górskiej PZN. Związek uważał, iż nazwa Odznaka Górska jest w opinii społecznej ściśle związana z instytucją Odznaki Górskiej PZN, nadto wskazywał, że użycie dla odznaki PTT zarówno sformułowania Odznaka Górska, jak i terminu przodownik (występującego w Odznace Górskiej PZN) wywoła wśród turystów zamęt i nieporozumienia. Sporne problemy rozstrzygnięto w końcu w ten sposób, iż dla nowej odznaki przyjęto nazwę Górska Odznaka Turystyczna PTT  oraz zgodzono się na określenie przewodnik do GOT w miejsce przodownika. W dniu 23 czerwca 1935 r powołano do życia Górską Odznakę PTT. ( za stroną www.ptt.org.pl )

Posiadaczem Złotej OG PZN (jak na zdjęciu) jestem ale siłą rzeczy nie zdobywcą. Nabyta na aukcji z ciekawości kolekcjonerskiej na awersie ma wybity napis  ŚW.OCHR. NR 2596 (zastrzeżenie wzoru w Urzędzie Patentowym) oraz nr 308.  Ciekawe kogo kryje ten unikatowy numer?  Jakiegoś narciarza z zapałem realizującego swoją pasję  przerwaną wojną?  Niestety podczas okupacji zostały zniszczone archiwa PZN i już nie uda się odkryć tej tajemnicy.